.: DERLEME
Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğunda Fizyoterapist Bakışından Bütüncül Değerlendirme
Comprehensive Evaluation of Developmental Coordination Disorder from a Perspective of Physiotherapist
Turkiye Klinikleri J Pediatr. 2020;29(2):99-106
doi: 10.5336/pediatr.2019-71673
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Gelişimsel koordinasyon bozukluğu (GKB); çocuklarda sıklıkla motor yetersizlikle karakterize, günlük yaşamı etkileyen ve çocuğun akademik başarısını düşüren bir durumdur. Bu çocuklar genellikle, sakar hareketleri olan ve motor koordinasyon güçlüğü çeken çocuklar olarak tanımlanır. Erken dönemde motor gelişim basamaklarındaki gerilikle fark edilirken, 3-5 yaş aralığında genellikle ailenin sık düşme şikâyetiyle kliniğe başvurulur. Ayrıca, tüylü kumaşlara, meyvelere dokunamama gibi duyusal hassasiyetlerin bulunması da bebeklik çağındaki duyusal belirtilerdir. Motor ve duyusal yetersizlik her çocukta farklı belirtilerle görülebileceğinden, GKB tanısı almış çocuklar bütüncül biçimde değerlendirilmeli ve çocuğun günlük yaşam aktivitelerinin sürdürülebilirliği ve sosyal hayata katılımı sağlanmalıdır. Bu çalışmanın amacı, GKB tanılı çocuklarda fizyoterapistler açısından bütüncül değerlendirmeyi sağlayacak yol haritası oluşturmaktır. GKB tanılı çocuklarda motor gelişim için sıklıkla Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlik Testi ve Movement Assesment Battery for Children test bataryası kullanılırken, denge için vestibüler değerlendirme, primer reflekslerin katılımının değerlendirilmesi ve işitsel algının değerlendirilmesi ön plandadır. Yürüme değerlendirmesi için iki ve üç boyutlu yürüme analizinden yararlanılmaktadır. Günlük yaşam aktiviteleri Pediatrik Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçümü ve Do-Eat Skalaları ile kognitif değerlendirme Wechsler Çocuklar için Zekâ Ölçeği formu ve Dynamic Occupational Therapy Cognitive Assesment for Children ile değerlendirilmektedir. Duyu değerlendirmesinde sıklıkla Sensory Integration and Praxis Tests, katılım için ise Kanada Aktivite Performans Ölçümü kullanılır. Bunların dışında klinikte pratik olarak yapılabilen fonksiyonel testlerden de yararlanılmaktadır. GKB tanılı çocuklarda, duyu ve motor problemler her çocuğa özgün tablo çizmektedir. Bu nedenle değerlendirmede, 'İşlevsellik, yetiyitimi ve sağlığın uluslararası sınıflandırması' temel alınarak, geniş kapsamlı değerlendirme yapılmalı ve değerlendirmeye mutlaka aktivite ve katılım eklenerek, bütüncül bakış sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Gelişimsel koordinasyon bozukluğu; gelişimsel gerilik; fizyoterapi; bütüncül değerlendirme
Gelişimsel koordinasyon bozukluğu (GKB); çocuklarda sıklıkla motor yetersizlikle karakterize, günlük yaşamı etkileyen ve çocuğun akademik başarısını düşüren bir durumdur. Bu çocuklar genellikle, sakar hareketleri olan ve motor koordinasyon güçlüğü çeken çocuklar olarak tanımlanır. Erken dönemde motor gelişim basamaklarındaki gerilikle fark edilirken, 3-5 yaş aralığında genellikle ailenin sık düşme şikâyetiyle kliniğe başvurulur. Ayrıca, tüylü kumaşlara, meyvelere dokunamama gibi duyusal hassasiyetlerin bulunması da bebeklik çağındaki duyusal belirtilerdir. Motor ve duyusal yetersizlik her çocukta farklı belirtilerle görülebileceğinden, GKB tanısı almış çocuklar bütüncül biçimde değerlendirilmeli ve çocuğun günlük yaşam aktivitelerinin sürdürülebilirliği ve sosyal hayata katılımı sağlanmalıdır. Bu çalışmanın amacı, GKB tanılı çocuklarda fizyoterapistler açısından bütüncül değerlendirmeyi sağlayacak yol haritası oluşturmaktır. GKB tanılı çocuklarda motor gelişim için sıklıkla Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlik Testi ve Movement Assesment Battery for Children test bataryası kullanılırken, denge için vestibüler değerlendirme, primer reflekslerin katılımının değerlendirilmesi ve işitsel algının değerlendirilmesi ön plandadır. Yürüme değerlendirmesi için iki ve üç boyutlu yürüme analizinden yararlanılmaktadır. Günlük yaşam aktiviteleri Pediatrik Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçümü ve Do-Eat Skalaları ile kognitif değerlendirme Wechsler Çocuklar için Zekâ Ölçeği formu ve Dynamic Occupational Therapy Cognitive Assesment for Children ile değerlendirilmektedir. Duyu değerlendirmesinde sıklıkla Sensory Integration and Praxis Tests, katılım için ise Kanada Aktivite Performans Ölçümü kullanılır. Bunların dışında klinikte pratik olarak yapılabilen fonksiyonel testlerden de yararlanılmaktadır. GKB tanılı çocuklarda, duyu ve motor problemler her çocuğa özgün tablo çizmektedir. Bu nedenle değerlendirmede, 'İşlevsellik, yetiyitimi ve sağlığın uluslararası sınıflandırması' temel alınarak, geniş kapsamlı değerlendirme yapılmalı ve değerlendirmeye mutlaka aktivite ve katılım eklenerek, bütüncül bakış sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Gelişimsel koordinasyon bozukluğu; gelişimsel gerilik; fizyoterapi; bütüncül değerlendirme
ABSTRACT
Developmental coordination disorder (DCD) is a condition that is often characterized by motor insufficiency in children, affecting daily life and decreasing the academic achievement of the child. These children are often described as children with clumsy movements and motor coordination difficulties. While it is recognized by the delay in motor development stages in the early period, the family is often referred to the clinic with complaints of frequent falls between the ages of 3-5. In addition, sensory sensitivities may also occur. Since motor and sensory insufficiency can be seen in every child with different symptoms, DCD should be evaluated in a comprehensive manner and the childs sustainability of daily life activities and participation in social life should be ensured. The aim of this review is to create a roadmap for comprehensive evaluation of DCD for physiotherapists. Bruininks-Oseretsky Motor Proficiency Test and Movement Assesment Battery for Children are frequently used for children with DCD. Two and three-dimensional gait analysis is used for gait evaluation. Daily life activities were measured by Pediatric Functional Independence Measure and Do-Eat Scale; cognitive assessment is assessed by Wechsler Intelligence Scale for Children and Dynamic Occupational Therapy Cognitive Assesment for Children. Sensory integration and Praxis Tests are frequently used for sensory evaluation, and Canada Activity Performance Measurement is used for participation. In addition, functional tests that can be practiced in the clinic are also utilized. For DCD, sensory and motor problems are specific to each child. Therefore, the comprehensive assessment should be based on the International Classification of Function.
Keywords: Developmental coordination disorder; developmental delay; physiotherapy; comprehensive assesment
Developmental coordination disorder (DCD) is a condition that is often characterized by motor insufficiency in children, affecting daily life and decreasing the academic achievement of the child. These children are often described as children with clumsy movements and motor coordination difficulties. While it is recognized by the delay in motor development stages in the early period, the family is often referred to the clinic with complaints of frequent falls between the ages of 3-5. In addition, sensory sensitivities may also occur. Since motor and sensory insufficiency can be seen in every child with different symptoms, DCD should be evaluated in a comprehensive manner and the childs sustainability of daily life activities and participation in social life should be ensured. The aim of this review is to create a roadmap for comprehensive evaluation of DCD for physiotherapists. Bruininks-Oseretsky Motor Proficiency Test and Movement Assesment Battery for Children are frequently used for children with DCD. Two and three-dimensional gait analysis is used for gait evaluation. Daily life activities were measured by Pediatric Functional Independence Measure and Do-Eat Scale; cognitive assessment is assessed by Wechsler Intelligence Scale for Children and Dynamic Occupational Therapy Cognitive Assesment for Children. Sensory integration and Praxis Tests are frequently used for sensory evaluation, and Canada Activity Performance Measurement is used for participation. In addition, functional tests that can be practiced in the clinic are also utilized. For DCD, sensory and motor problems are specific to each child. Therefore, the comprehensive assessment should be based on the International Classification of Function.
Keywords: Developmental coordination disorder; developmental delay; physiotherapy; comprehensive assesment
REFERANSLAR:
- American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 5th ed. Arlington, Virginia: American Psychiatric Publishing; 2013. p.991. [Crossref]
- Center for Disease Control and Prevention. International Classification of Diseases. 11th ed. (ICD-11); 2019.
- Center for Disease Control and Prevention. International Classification of Diseases. 10th ed. (ICD 10); 1993.
- Ahonen T, Kooistra L, Viholainen H, Cantell M. Developmental motor learning disability. A neuropsychological approach. In: Dewey D, Tupper DE, eds. Developmental Motor Disorders. A Neuropsychological Perspective. 1st ed. New York, NY: The Guilford Press; 2004. p.265-90.
- Tupper DE, Sondell SK. Motor disorders and neuropsychological development. A historical appreciation. In: Dewey D, Tupper DE, eds. Developmental Motor Disorders. A Neuropsychological Perspective. 1st ed. New York, NY: The Guilford Press; 2004. p.3-25.
- Vaivre-Douret L, Lalanne C, Golse B. Developmental coordination disorder, an umbrella term for motor impairments in children: nature and co-morbid disorders. Front Psychol. 2016;7:502. [Crossref]
- Blank R, Smits-Engelsman B, Polatajko H, Wilson P. European Academy for Childhood Disability (EACD): Recommendations on the definition, diagnosis and intervention of developmental coordination disorder (long version). Dev Med Child Neurol. 2012;54(1):54-93. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization (WHO). Towards a common language for functioning, disability, and health: ICF. The international classification of functioning, disability and health. Geneva: WHO; 2002. p.23.
- ICF. İşlevsellik, Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması. İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Program Otoritesi, Hacettepe Üniversitesi, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; 2001. p.34.
- World Health Organization (WHO). International Classification of Functioning, Disability, and Health: Children & Youth Version: ICF-CY. Geneva: WHO; 2007. p.351.
- Bruininks RH, Bruininks BD. The Bruininks-Oseretsky Test of Motor Proficiency. 2nd ed. Manual. Circle Pines, MN: AGS Publishing; 2005. [Crossref]
- Henderson SE, Sugden DA, Barnett AL. Movement Assessment Battery for Children-2. 2nd ed. London: Harcourt Assessment; 2007. [Crossref]
- Ulrich DA. Test of Gross Motor Development. Austin, TX: Pro-ED Inc; 1985.
- Ayres AJ. Sensory Integration and Praxis Tests Manual. Los Angeles: Western Psychological Services; 1989. p.248.
- Bruininks RH. Bruininks-Oseretsky Test of Motor Proficiency Examiner's Manual. Circle Pines, MN: American Guidance Service; 1978. p.153.
- Henderson SE, Sugden DA. Movement Assessment Battery for Children. London: The Psychological Corporation, Harcourt Brace Jovanovich; 1992. p.240.
- Niklasson M, Niklasson I, Bergström M. Retraining for Balance-Methods Revised. Mönsterås: Vestibularis; 2007. p.643-69.
- Larkin D, Hoare D. Out of Step: Coordinating Kids' Movement. Active Life Foundation; 1991. p.164.
- Rosengren KS, Deconinck FJ, DiBerardino 3rd LA, Polk JD, Spencer-Smith J, De Clercq D, et al. Differences in gait complexity and variability between children with and without developmental coordination disorder. Gait Posture. 2009;29(2):225-9. [Crossref] [PubMed]
- Ottenbacher KJ, Taylor ET, Msall ME, Braun S, Lane S, Granger CV et al. The stability and equivalence reliability of the functional independence measure for children (WeeFIM). Dev Med Child Neurol. 1996;38(10):907-16. [Crossref] [PubMed]
- Josman N, Goffer A, Rosenblum S. Development and standardization of a "Do-Eat" activity of daily living performance test for children. Am J Occup Ther. 2010;64(1):47-58. [Crossref] [PubMed]
- Wechsler D. Wechsler Intelligence Scale for Children. 5th ed. Bloomington, MN: Pearson; 2014. p.258.
- Katz N, Golstand S, Bar-Ilan RT, Parush S. The Dynamic Occupational Therapy Cognitive Assessment for Children (DOTCA-Ch): a new instrument for assessing learning potential. Am J Occup Ther. 2007;61(1):41-52. [Crossref] [PubMed]
- Dunn W. The Sensory Profile Manual. San Antonia: Psychological Corporation; 1999. p.146. [Crossref]
- Mailloux Z, Parham LD, Roley SS, Ruzzano L, Schaaf RC. Introduction to the Evaluation in Ayres Sensory Integration® (EASI). Am J Occup Ther. 2018;72(1). [Crossref] [PubMed]
- Law M, Baptiste S, McColl M, Opzoomer A, Polatajko H, Pollock N. The Canadian occupational performance measure: an outcome measure for occupational therapy. Can J Occup Ther. 1990;57(2):82-7. [Crossref] [PubMed]
- Noreau L, Fougeyrollas P, Vincent C. The LIFE-H: Assessment of the quality of social participation. Technol Disabil. 2002;14(3):113-8. [Crossref]
- Coster W, Law M, Bedell G, Teplicky R. Participation and environment measure for children and youth (PEM-CY). Trustees of Boston University Secção Comunidade da PEM-CY; 2010.
.: İşlem Listesi