.: DERLEME
Kedi ve Köpeklerde Karaciğer Hastalıklarının Tanısında Laboratuvar Bulgularının Değerlendirilmesi
Evaluation of Laboratory Findings in Diagnosis of Liver Diseases in Cats and Dogs
Turkiye Klinikleri J Vet Sci. 2020;11(1):45-52
doi: 10.5336/vetsci.2019-72353
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Karaciğer; anatomik ve fonksiyonel olarak gastrointestinal kanal ve dolaşım sistemi arasında yer alan, sindirim sisteminin önemli bir organıdır. Karaciğer, safra yolları veya portal ven hastalıklarının kesin tanısı genellikle çok-adımlı bir yaklaşım gerektirir. Bu hastalarda ortaya çıkabilecek klinik semptomlar genellikle spesifik değildir. Karaciğer hastalığı için spesifik klinik semptomların olmaması nedeni ile, karaciğer hastalığı şüphesi olan hastalarda klinik bulguların yorumlanmasına yardımcı olabilecek bazı faktörlerin göz önünde bulundurulması gerekir. Karaciğer testleri hepatik problemlerin teşhisi, kontrolü ve prognozu için gerekli bilgileri sağlamak amacıyla uygulanmalıdır. Laboratuvar; bulgular ilgili patolojik gelişmenin çeşidini belirlemede, takip edilmesi gereken tedavi şeklinin tespitinde ve prognozda yardımcı olur. Karaciğer fonksiyonundaki bozukluklar, karaciğerden ziyade diğer organ sistemlerinin fonksiyonunu etkileyebilir. Karaciğer ayrıca sıklıkla ikincil olarak diğer organ sistemlerinin hastalıklarına da (ikincil karaciğer hastalığı) katılır; böylece aynı belirtiler, anormal laboratuvar ve morfolojik bulgular primer karaciğer hastalığında olduğu gibi ortaya çıkabilir. Hücresel, biliyer ve vasküler karmaşıklık nedeni ile, karaciğer fonksiyonunu değerlendiren birçok test geliştirilmiştir. Bu testler ve incelemeler hepatosit fonksiyonu ve membran bütünlüğü, portal dolaşım, hepatobiliyer fonksiyon ve enterohepatik dolaşımı değerlendirmeyi amaçlar. Hepatik bileşenlerin yakın anatomik ve iç içe geçmiş fonksiyonel ilişkileri nedeni ile, çeşitli karaciğer patolojileri, portal dolaşım ve ekstrahepatik hastalık bulguları örtüşmektedir. Kesin tanı genellikle sadece laboratuvar bulgularını değil, aynı zamanda histolojik değişikliklerle birlikte alınan görüntüleme (radyoloji, ultrasonografi ve sintigrafi) verilerini kapsayan bilgileri de içerir.
Anahtar Kelimeler: Karaciğer; kedi; köpek; klinik laboratuvar teknikleri
Karaciğer; anatomik ve fonksiyonel olarak gastrointestinal kanal ve dolaşım sistemi arasında yer alan, sindirim sisteminin önemli bir organıdır. Karaciğer, safra yolları veya portal ven hastalıklarının kesin tanısı genellikle çok-adımlı bir yaklaşım gerektirir. Bu hastalarda ortaya çıkabilecek klinik semptomlar genellikle spesifik değildir. Karaciğer hastalığı için spesifik klinik semptomların olmaması nedeni ile, karaciğer hastalığı şüphesi olan hastalarda klinik bulguların yorumlanmasına yardımcı olabilecek bazı faktörlerin göz önünde bulundurulması gerekir. Karaciğer testleri hepatik problemlerin teşhisi, kontrolü ve prognozu için gerekli bilgileri sağlamak amacıyla uygulanmalıdır. Laboratuvar; bulgular ilgili patolojik gelişmenin çeşidini belirlemede, takip edilmesi gereken tedavi şeklinin tespitinde ve prognozda yardımcı olur. Karaciğer fonksiyonundaki bozukluklar, karaciğerden ziyade diğer organ sistemlerinin fonksiyonunu etkileyebilir. Karaciğer ayrıca sıklıkla ikincil olarak diğer organ sistemlerinin hastalıklarına da (ikincil karaciğer hastalığı) katılır; böylece aynı belirtiler, anormal laboratuvar ve morfolojik bulgular primer karaciğer hastalığında olduğu gibi ortaya çıkabilir. Hücresel, biliyer ve vasküler karmaşıklık nedeni ile, karaciğer fonksiyonunu değerlendiren birçok test geliştirilmiştir. Bu testler ve incelemeler hepatosit fonksiyonu ve membran bütünlüğü, portal dolaşım, hepatobiliyer fonksiyon ve enterohepatik dolaşımı değerlendirmeyi amaçlar. Hepatik bileşenlerin yakın anatomik ve iç içe geçmiş fonksiyonel ilişkileri nedeni ile, çeşitli karaciğer patolojileri, portal dolaşım ve ekstrahepatik hastalık bulguları örtüşmektedir. Kesin tanı genellikle sadece laboratuvar bulgularını değil, aynı zamanda histolojik değişikliklerle birlikte alınan görüntüleme (radyoloji, ultrasonografi ve sintigrafi) verilerini kapsayan bilgileri de içerir.
Anahtar Kelimeler: Karaciğer; kedi; köpek; klinik laboratuvar teknikleri
ABSTRACT
The liver is a vital body organ located between circulatory and digestive systems as anotomically and functionaly. A definitive diagnosis of a disease of the liver, biliary tract, or portal vein usually requires a multi-step approach. The clinical symptoms, which may occur in patients with these diseases, are often nonspecific. Because of the lack of specific clinical signs for liver disease, a few factors need to be considered that may help with the interpretation of clinical findings in patients with suspected liver disease. Disturbances in liver function may affect the function of other organ systems, which may point to a disease process of that organ rather than to the liver. The liver is also often secondarily involved in diseases of other organ systems (secondary liver disease), so that the same symptoms, abnormal laboratory and morphologic findings can occur as with primary liver disease. Multiple tests have been developed to assess liver function because of this cellular, biliary, and vascular complexity. These tests and examinations aim to evaluate hepatocyte function and membrane integrity, the portal circulation, hepatobiliary function, and the enterohepatic circulation. Due to the intimate anatomic and intertwining functional relationships of hepatic components, there is frequent overlap of findings with varied pathology of the liver, the portal circulation and extrahepatic diseases. The final diagnosis often involves integration of information based not only on laboratory findings but also those of diagnostic imaging (radiology, ultrasonography, and scintigraphy) taken together with histological changes.
Keywords: Liver; cats; dogs; clinical laboratory techniques
The liver is a vital body organ located between circulatory and digestive systems as anotomically and functionaly. A definitive diagnosis of a disease of the liver, biliary tract, or portal vein usually requires a multi-step approach. The clinical symptoms, which may occur in patients with these diseases, are often nonspecific. Because of the lack of specific clinical signs for liver disease, a few factors need to be considered that may help with the interpretation of clinical findings in patients with suspected liver disease. Disturbances in liver function may affect the function of other organ systems, which may point to a disease process of that organ rather than to the liver. The liver is also often secondarily involved in diseases of other organ systems (secondary liver disease), so that the same symptoms, abnormal laboratory and morphologic findings can occur as with primary liver disease. Multiple tests have been developed to assess liver function because of this cellular, biliary, and vascular complexity. These tests and examinations aim to evaluate hepatocyte function and membrane integrity, the portal circulation, hepatobiliary function, and the enterohepatic circulation. Due to the intimate anatomic and intertwining functional relationships of hepatic components, there is frequent overlap of findings with varied pathology of the liver, the portal circulation and extrahepatic diseases. The final diagnosis often involves integration of information based not only on laboratory findings but also those of diagnostic imaging (radiology, ultrasonography, and scintigraphy) taken together with histological changes.
Keywords: Liver; cats; dogs; clinical laboratory techniques
REFERANSLAR:
- Turgut K. Veteriner Klinik Laboratuvar Teşhis. 1. Baskı. Konya: Bahçıvanlar Basımevi; 2000. s. 202-57.
- Jörg M, Steiner JM. Helpful laboratory tests in the diagnosis of gastrointestinal disorders. Geneva 35th Annual World Small AnimalVeterinary Association Congress. 2010. https://www.vin.com/apputil/content/defaultadv1.aspx?id=4516364&pid=11310&
- Kozat S, Sepehrizadeh E. Methods of diagnosing in liver diseases for dog and cats. Turkish Journal of Scientific Reviews. 2017;10(2):36-46.
- Ennulat D, Walker D, Clemo F, Magid-Slav M, Ledieu D, Graham M, et al. Effects of hepatic drug-metabolizing enzyme induction on clinical pathology parameters in animals and man. Toxicol Pathol. 2010;38(5):810-28. [Crossref] [PubMed]
- Center S. Diagnostic procedures for evaluation of hepatic disease. In: Grant Guilford WG, Strombeck DR, eds. Strombeck's Small Animal Gastroenterology. 3rd ed. Philadelphia, Pa: WB Saunders Co.; 1996. p.136-43.
- Willard MD, Tvedten H. Small animal clinical diagnosis by laboratory methods. 5th ed. 3251 Riversport Lane St. Louis, Missouri 63043; 2012. p.64-329.
- Brunson DB, Stevens JB, McGrath CJ. Preoperative liver screen selection. A comparison for glutamic pyruvic transaminase and serum alkaline phosphatase. J Am Anim Hosp Assoc. 1980:16:209-14.
- Müller PB, Taboada J, Hosgood G, Partington BP, VanSteenhouse JL, Taylor HW, et al. Effects of long-term phenobarbital treatment on the liver in dogs. J Vet Intern Med. 2000:14(2):165-71. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Comazzi S, Pieralisi P, Bertazzolo W. Haematological and biochemical abnormalities in canine blood: frequency and associations in 1022 samples. J Small Anim Pract. 2004;45(7):343-9. [Crossref] [PubMed]
- Center SA. Interpretation of liver enzymes. Vet Clin North Am Small Anim Pract. 2007;37(2):297-333. [Crossref] [PubMed]
- Verburgh-Hoffmann G. Diagnostic approach to hepatobiliary diseases in dogs and cats. 35th Annual World Small AnimalVeterinary Association Congress. Geneva. 2010. https://www.vin.com/apputil/content/defaultadv1.aspx?pId=11310&catId=33754&id=4516382
- Archer J. Urine analysis. In: Villiers E, Blackwood L, eds. BSAVA Manual of Canine and Feline Clinical Pathology. 2nd ed. Gloucester, UK: BSAVA; 2005. p.149-68.
- Daniel SP, Marshall MK. Evaluation of the liver: laboratory tests. Schiff's Siseases of the Liver. 8th ed. USA: JB Lippincott Publications; 1999. p.205-39.
- Rosalki SB, Mcintyre N. Biochemical investigations in the management of liver disease. Oxford Textbook of Clinical Hepatology. 2nd ed. New York: Oxford University Press; 1999. p.503-21.
- Gerritzen‐Bruning MJ, van den Ingh TSGAM, Rothuizen J. Diagnostic value of fasting plasma ammonia and bile acid concentrations in the identification of portosystemic shunting in dogs. J Vet Intern Med. 2006;0(1):13-9. [Crossref] [PubMed]
- Xenoulis PG, Steiner JM. Lipid metabolism and hyperlipidemia in the dog. Vet J. 2010;183(1):12-21. [Crossref] [PubMed]
- Gabay C, Kushner I. Acute-phase proteins and other systemic responses to inflammation. N Engl J Med. 1999;340(6):448-54. [Crossref] [PubMed]
- Lakner AM, Bonkovsky HL, Schrum LW. microRNAs: fad or future of liver disease. World J Gastroenterol. 2011;17(20):2536-42. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dunayer EK, Gwaltney-Brant SM. Acute hepatic failure and coagulopathy associated with xylitol ingestion in eight dogs. J Am Vet Med Assoc. 2006:229(7):1113-7. [Crossref] [PubMed]
- Kummeling A, Teske E, Rothuizen J, Van Sluijs FJ. Coagulation profiles in dogs with congenital portosystemic shunts before and after surgical attenuation. J Vet Intern Med. 2006:20(6):1319-26. [Crossref] [PubMed]
- Center SA, Warner K, Corbett J, Randolph JF, Erb HN. Proteins invoked by vitamin K absence and clotting times in clinically ill cats. J Vet Intern Med. 2000;14(3):292-7. [Crossref] [PubMed]
- Balkman CE, Center SA, Randolph JF, Trainor D, Warner KL, Crawford MA, et al. Evaluation of urine sulfated and nonsulfated bile acids as a diagnostic test for liver disease in dogs. J Am Vet Med Assoc. 2003;222(10):1368-75. [Crossref] [PubMed]
- Irausquin RA, Scavelli TD, Corti L, Stefanacci JD, DeMarco J, Flood S, et al. Comparative evaluation of the liver in dogs with a splenic mass by using ultrasonography and contrast-enhanced computed tomography. Can Vet J. 2008;49(1):46-52.
- Hall J, German AJ. Laboratory evaluation of hepatic disease. In: Blackwood L, Villiers E, eds. BSAVA Manual of Canine and Feline Clinical Pathology. 2nd ed. Gloucester, UK: BSAVA; 2005. p.184-206.
- Chen EQ, Shi Y, Tang H. New insight of vitamin D in chronic liver diseases. Hepatobiliary Pancreat Dis Int. 2014:13(6):580-5. [Crossref]
- Clifford CA, Pretorius ES, Weisse C, Sorenmo KU, Drobatz KJ, Siegelman ES, et al. Magnetic resonance imaging of focal splenic and hepatic lesions in the dog. J Vet Intern Med. 2004;18(3):330-8. [Crossref] [PubMed]
- Poldervaart JH, Favier RP, Penning LC, van den Ingh TSGAM, Rothuizen J. Primary hepatitis in dogs: a retrospective review (2002-2006). J Vet Intern Med. 2009;23(1):72-80. [Crossref] [PubMed]
- Goldstein RE, Lin RC, Langston CE, Scrivani PV, Erb HN, Barr SC. Influence of infecting serogroup on clinical features of leptospirosis in dogs. J Vet Intern Med. 2006;20(3):489-94. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi